تعیین اعتبار ( validity) تشخیص سونوگرافی در خوش خیمی و بدخیمی های بزاقی و مقایسه آن با روش پاتولوژیک در مراجعین به بیمارستان فاطمه الزهرا بوشهر در طول سال 1390

بیان مساله: ضایغات غدد بزاقی از جمله ضایعات شایع سر و گردن محسوب می شوند که بر خلاف ضایعات بسیاری از قسمت هی بدن عمدتا نئوپلاستیک هستند این ضایعات شیوع یکسانی در زن ومرد دارند و نیز بیشتر در محدوده سنی 30 تا 85 سال دیده می شوند آدنوم پلئومورفیک شایع ترین ضایعه خوش خیم 63.3 در صد از مجموع ضایعات خوش خیم و کارسینوم موکو اپی درموئید شایع ترین ضایعه بد خیم (9.6 درصد از مجموع بدخیمی ها) محسوب می شوند. روش تحقیق :که عمدتا برای تشخیص ضایعات غدد بزاقی به کار می روند شامل fine needle aspiration و frozen section می باشد که از دقت تشخیصی نسبتا بالایی نیز برخوردارند.با این وجود از آنجاییکه این روش های تشخیصی عمدتا روش هایی تهاجمی محسوب می شوند استفاده از روش هایی که توانایی تشخیص بالایی داشته ولی تهاجمی نباشد از اهمیت بسزایی بر خوردار می باشد.بر این اساس بر آن شدیم تا در این مطالعه به بررسی نقش سونوگرافی در تشخیص ضایعات غدد بزاقی بپردازیم انجام مطالعه: حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بود. جامعه مورد بررسی شامل تمام بیمارانی بودند که در فاصله فرودین1390 تا پایان آذر 1390 با تومور غدد بزاقی به بیمارستان فاطمه الزهرا بوشهر مراجعه و بستری شدند. نمونه گیری از بیماران مبتلا به روش سرشماری انجام شد و 40 بیمار مبتلا به تومور غدد بزاقی بررسی شدند که ازمیان آنها5 نفر به علت اینکه نتیجه سونوگرافی یا پاتولوژی آنها واضح و قابل تشخیص نبود از مطالعه خارج شدند و در نهایت تحقیق با 35 بیمار انجام گرفت . متغیرهای مستقل این مطالعه شامل سن، جنس و متغیرهای وابسته شامل نتیجه پاتولوژی (خوش خیم ،بدخیم،) نتیجه سونوگرافی(خوش خیم ، بدخیم (و تشخیص بالینی (خوش خیم ، بدخیم ) بودند. سن، جنس، نتایج سونوگرافی و پاتولوژی وعلائم بالینی آنها ارزیابی و در پرسش نامه ای جمع آوری گردید . داده ها بوسیله نرم افزار آماری spss,medcalc مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند . بحث و نتیجه گیری : داده های جمع آوری شده در این تحقیق در دو مرحله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت در مرحله اول که مرحله توصیفی بود از جداول فراوانی و نمودارها استفاده گردید و جهت توضیح داده ها از شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی استفاده شد . در مرحله استنباطی از سه آزمون استفاده گردید آزمون خی دو و احتمال دقیق فیشر آزمون t برای گروههای مستقل منحنیroc جهت تعیین حساسیت و ویژگی سونوگرافی چنانچه از نتایج بر می آید سونوگرافی ابزاری نسبتا مناسب همراه با حساسیت و ویژگی قابل قبول جهت تشخیص ضایعات غدد بزاقی می باشد اما استفاده از روش های دیگر مانند پاتولوژی و روش های بالینی می تواند در بالا بردن دقت تشخیص کمک کننده باشد .با توجه به اینکه مطالعه حاضر روی بیماران بستری در بیمارستان انجام گرفته است ، تعمیم دادن نتیجه آن به جامعه عمومی دشوار است . بنابراین پیشنهاد می شود که برای تعیین دقت و اثبات کارآیی سونوگرافی در افتراق تومور های خوش خیم وبدخیم از یکدیگر مطالعات جامع تری با تعد اد نمونهبیشتر که شامل گروهی از همه بیماران مبتلا چه سرپایی و چه بستری باشد طراحی و انجام شود . توصیه می شود که در کنار سونوگرافی از وسایل تشخیصی دیگر یا بیوپسی برای تائید تشخیص سونوگرافی استفاده شود.به علت بالا بودن حساسیت و ویژگی سونوگرافی در افتراق تومور های بدخیم و خوش خیم از یکدیگر دراین مطالعه می توان از سونوگرافی در ارزیابی و تشخیص تومور ها کمک گرفت . با این حال تاحد امکان بهتر است که نتیجه سونوگرافی بوسیله پاتولوژی موردتائید قرار گیرد.